Een nieuwe dwangcrediteur?

Wsnp Periodiek mei 2015, nummer 12

Wim Klein Meuleman en Hans Lagendaal*

1. De casus

Op 30 september 2014 wordt de heer H. toegelaten tot de wettelijke schuldsaneringsregeling. Bij het huisbezoek constateert de bewindvoerder dat de levering van energie is gestaakt. De heer H. betaalt echter maandelijks een voorschot aan zijn huidige energieleverancier Essent. De bewindvoerder verwijst hem dan ook naar deze energieleverancier om herstel van de levering te bewerkstelligen en dient ook zelf een verzoek daartoe in. Al snel blijkt dat niet Essent, maar de netwerkbeheerder Stedin dwarsligt. Na een aantal telefoontjes tussen de bewindvoerder, de netwerkbeheerder en de deurwaarder komt de aap uit de mouw: Er blijkt een afspraak te zijn tussen Stedin en de deurwaarder die het volgende behelst. Zolang de heer H. niet de kosten heeft betaald die de deurwaarder heeft gemaakt bij het afsluiten van de heer H., sluit Stedin niet opnieuw aan. De netwerkbeheerder blijkt niet gevoelig voor enig juridische argument van de bewindvoerder, die daarop de heer H. adviseert om juridische bijstand te zoeken.

2. Het juridisch kader

Op grond van artikel 299, eerste lid onder a. van de Faillissementswet (Fw) vallen vorderingen op de schuldenaar die ten tijde van de uitspraak tot toepassing van de schuldsaneringsregeling bestaan, onder de werking van de schuldsaneringsregeling. Dat geldt dus ook voor de vordering van de deurwaarder wegens gemaakte kosten bij de afsluiting van de heer H. In artikel 299, tweede lid Fw is vervolgens bepaald dat de deurwaarder geen andere weg openstaat dan zijn vordering ter verificatie in te dienen bij de bewindvoerder. Bovendien is in artikel 306 Fw geregeld dat een eventuele betaling op deze vordering door de heer H. nietig zou zijn. De deurwaarder tracht dus in strijd met de wet de heer H. te dwingen om alsnog de kosten van de afsluiting te voldoen. Hij wordt daarbij gesteund door de netwerkbeheerder die het ultieme drukmiddel hanteert: Het weigeren van heraansluiting van energie. De netwerkbeheerder misbruikt hier zijn positie als monopolist. De wetgever heeft immers met artikel 304 Fw getracht te regelen dat een schuldenaar in de schuldsaneringsregeling niet verstoken blijft van essentiële voorzieningen zoals water, gas en elektriciteit. Daarenboven heeft een consument fysiek niet de mogelijkheid om van netwerkbeheerder te wisselen. De heer H. zit dus klem tussen de deurwaarder en de netwerkbeheerder.

3. De oplossing

De advocaat van de heer H. stelt Stedin via de deurwaarder een ultimatum: als Stedin niet voor een bepaalde datum toezegt de woning van de heer H. op het netwerk aan te sluiten, volgt een kortgeding waarin namens de heer H. op straffe van een dwangsom aansluiting van zijn woning op het net zal worden gevorderd. Uiteindelijk meldt de deurwaarder dat er is besloten dat de heer H. ‘onder bijzondere omstandigheden weer heraangesloten mag worden’. En dat ‘de geldvordering zal worden aangemeld bij de bewindvoerder in de Wsnp’. Het is inmiddels februari 2015. Daarmee is de heer H. geholpen. De vraag die overblijft is of hier sprake was van een incident of van structureel beleid?

*Wim Klein Meuleman is advocaat. Hans Lagendaal is bewindvoerder Wsnp.