Hand-out voorlichting Juridisch Loket Eindhoven 2024

Basiskennis faillissement (natuurlijke persoon)

De schuldenaar, die […] heeft opgehouden te betalen ^{art. 1 Fw}…

• Op eigen aangifte, of;
• Op verzoek van een of meer schuldeisers.

Wsnp voorkeur op faillissement

Griffie informeert dat schuldenaar binnen veertien dagen alsnog verzoek 284 (verzoek toelating Wsnp) kan indienen ^{art. 3 Fw}. Behandeling Wsnp heeft voorrang op behandeling faillissement.

Faillissement inhoudelijk

Beslagvrije voet geldt in Wsnp. Met toestemming rechter-commissaris (een afgeleide van) het vtlb.

Een faillissement kent geen schone lei; restschuld blijft opeisbaar ná faillissement.

Omzetting faillissement naar Wsnp

Niet (verwijtbaar) binnen periode van art. 3 Fw alsnog Wsnp aangevraagd? Faillissement kan worden omgezet naar Wsnp ^{art. 15b Fw}. Vereiste: faillissement uitgesproken op eigen aangifte.

Reguliere Wsnp-toelatingsvoorwaarden gelden. Zie rechtwijzer.nl/schulden:

• Toelatingsvoorwaarden Wsnp
• Zijn er voor (ex-)ondernemers extra toelatingsvoorwaarden?

Na faillissement verkorting Wsnp

Faillissementstermijn kan worden gekort op de Wsnp-termijn ^{art. 349a lid 2 Fw & art. 1.2 lid b Recofa richtlijnen}. Vereiste: tijdens faillissement maximaal afgelost (conform vtlb-principe).

Basiskennis Wsnp

Wet: Titel III. Schuldsaneringsregeling natuurlijke personen

Rechtsbijstand Wsnp

Zie kenniswijzer zaakcode O033.

Verzoek toelating Wsnp

Eerste aanleg: geen advocaat vereist, en dus geen rechtsbijstand.

• Aanvraagformulier: verzoekschrift 284, zie Model verzoekschriften.
• Verklaring 285: schuldhulpverlener (Msnp) verklaart dat er geen reële mogelijkheid bestaat om tot een minnelijke schuldregeling te komen, of waarom dit mislukt is.

Dwangvoorzieningen

Dwangakkoord ^{art. 287a Fw} – versterkt Msnp

Rechtbank kan weigerende schuldeisers dwingen alsnog akkoord te gaan met Msnp. Voorwaarden:

1. Is Msnp-aanbod hoogst haalbare?
2. Is toelating Wsnp denkbaar?
3. Is weigering onredelijk (i.v.m. Wsnp)?

Rechtwijzer.nl/schulden:

• Wat kan ik doen als de schuldeisers niet akkoord gaan […].
• Wanneer kan ik een dwangakkoord aanvragen?

Moratorium ^{art. 287b Fw} (‘smal’ moratorium) – versterkt Msnp

Voorlopige voorziening tegen bedreigende situatie:

• Woningontruiming (o.b.v. schulden)
• Afsluiting gas, water, licht
• Opzegging/ontbinding zorgverzekering

Niet verwarren met Besluit gemeentelijke schuldhulpverlening, § Breed moratorium.

Rechtwijzer.nl/schulden: Wat is een moratorium?

Voorlopige voorziening ^{art. 287 lid 4 Fw} (‘VoVo’) – versterkt Wsnp

Voorlopige voorziening in spoedeisende zaken, gelet op belangen van partijen. O.a. belang van Wsnp-boedel.

Rechtwijzer.nl/schulden: Wat is een voorlopige voorziening?

Vrij te laten bedrag (vtlb)

Schuldenaar behoudt vrij te laten bedrag (vtlb):

• Beslagvrije voet + dossier-afhankelijke correcties

Vtlb samengevat

• Alle (redelijke) vaste lasten kunnen betaald worden;
• Besteedbaar inkomen (bijstandsniveau) voor levensonderhoud.
• Vakantiegeld: behoudt maximaal 100% van Participatiewet-norm ^{2.9 Vtlb-rapport}.

Vtlb-rapport

Zie bureauwsnp.nl/vtlb

Toelatingsvoorwaarden Wsnp

• Er is sprake van ‘probleemschulden’: totaalschuld die niet binnen 36 maanden afgelost kan worden. Interpretatie van art. 284 lid 1 Fw.
• Geen reële mogelijkheid van buitengerechtelijke schuldregeling (Msnp) te komen ^{art. 285 lid 1f Fw};
  • Deugdelijk onderzoek haalbaarheid Msnp vereist.
  • Uitgevoerd door 48 Wck-partij ^{art. 288 lid 2b Fw}.
• Kan verplichtingen nakomen (‘saneringsrijp’) ^{art. 288 lid 1c Fw};
• Goeder trouww.b. ontstaan schulden ^{art. 288 lid 1b Fw};
  • Idem voor zzp/ondernemer t.a.v. ondernemingsschulden.
• Vijf jaar voorafgaand géén schulden voortvloeiend uit veroordeling misdrijf ^{art. 288 lid 2c Fw}.

Zie toelichting rechtwijzer.nl/schulden:

• Toelatingsvoorwaarden Wsnp
• Zijn er voor (ex‑)ondernemers extra toelatingsvoorwaarden?

Hardheidsclausule

Tekortkoming goeder trouw of schuld uit misdrijf kan geparadeerd worden als ‘keer ten goede’ aantoonbaar is. Denk aan:

• Verslaving → verklaring deskundige: afgekickt en tenminste één jaar clean;
• Ondernemer → onderneming gestopt en werken via arbeidsovereenkomst;
• Niet in staat financiële belangen beheren → beschermingsbewind.

Zie rechtwijzer.nl/schulden: Schulden niet te goeder trouw; toch in de Wsnp.

Verplichtingen tijdens Wsnp

• Inspanningsplicht art. Fw
  • Fulltime werken of sollicitatieverplichting ^{art. 288 lid 1c Fw en art. 3.5 Recofa-richtlijnen}.
  • Arbeidsongeschikt – ontheffing/verlichting ^{3.5 Recofa-richtlijnen}
• Aflosplicht ^{art. 288 lid 1c Fw}.
• Informatie-/inlichtingenplicht ^{327 Fw jo. art. 105 Fw}.
• Geen nieuwe bovenmatige schulden maken ^{art. 350 lid 3d Fw}.
• Bijdragen aan doelmatige uitvoering Wsnp / niet Wsnp belemmeren/frustreren ^{art. 288 lid 1c Fw en  art. 350 lid 3c, 3, f Fw}.

Rechtwijzer.nl/schulden: Welke verplichtingen heb ik in de Wsnp?

Combinatie Wsnp-bewind en beschermingsbewind

Wsnp-bewindvoerder kan onder bewind staande goederen opeisen in Wsnp-boedel o.g.v. art. 60a Fw en art. 60b Fw.

Beschermingsbewindvoerder is verplicht rekening en verantwoording af te leggen aan Wsnp-bewindvoerder, als deze dit verlangt ^{art. 60a lid 4 Fw}.

Taken Wsnp-bewindvoerder

• Beheer Wsnp-boedelrekening
• Berekenen vtlb
• Contact schuldeisers
  • Verificatie schulden
  • Uitdeling
• Rapporteren rechter-commissaris
  • Ziet toe op Wsnp-verplichtingen
  • Advies schone lei

Taken beschermingsbewindvoerder

• Besteding vtlb
  • Voldoen vaste lasten
  • Leefgeld
• Aflossing aan Wsnp-boedel
  • Voorkomen nieuwe schulden
  • Betalingsregeling nieuwe schulden

Zie ook kennisbank:

• De beschermingsbewindvoerder als parachute? (Wsnp-periodiek 2016)
• Wsnp en beschermingsbewind: hoe gaat dat samen? (Wsnp-periodiek 2012)
• Beschermingsbewindvoerder aansprakelijk voor boedeltekort (Wsnp-periodiek 2007)

Klacht Wsnp-bewindvoerder

Twee soorten klachten:

• Vakinhoudelijke klacht; en
• Klacht gebaseerd op de gedragscode.

Zie toelichting bureauwsnp.nl.

Rechtwijzer.nl/schulden: Een klacht indienen tegen uw Wsnp-bewindvoerder.

Wetswijziging juli 2023

• Verduidelijking art. 285 lid 1f Fw: Msnp niet altijd noodzakelijk ^{art. 285 lid1f Fw}.
• Verkorting goede trouw naar drie jaar ^{art. 288 lid 1b Fw}.
• Geen tienjarige uitsluitingstermijn ^{oud art. 288 lid 2d Fw}.
• Wsnp-termijn verkort naar 18 maanden ^{art. 349a lid 1 Fw}.
• Verleggen ingangsdatum Msnp ^{art. 349a lid 1 Fw} – de facto ineenschuiven Msnp/Wsnp.

Geen overgangsrecht

Er bestaat géén overgangsrecht, d.w.z. geen terugwerkende kracht t.a.v.de verkorting van de termijn voor dossiers die vóór 1 juli 2023 zijn toegepast.  Zie § Antwoord van Minister Weerwind (Rechtsbescherming).

Werking Wsnp en schone lei

Schulden onder werking Wsnp

De schuldsaneringsregeling werkt ten aanzien van ^{art. 299 Fw}:

• Vorderingen die bestaan op de toelatingsdatum;
• Vorderingen die ontstaan na de toelatingsdatum (tijdens de Wsnp) door ontbinding/vernietiging van een overeenkomst die vóór de toelatingsdatum is gesloten;
• Schadevergoedingen die na de toelatingsdatum ontstaan door tekortschieten in de nakoming van een overeenkomst die vóór de toelatingsdatum is gesloten;
• Vorderingen die na de toelatingsdatum ontstaan door de vervulling van een vóór de toelatingsdatum overeengekomen ontbindende voorwaarde;
• Regresvorderingen die na de toelatingsdatum ontstaan, van een rechtsbetrekking die al bestond vóór de toelatingsdatum;
• Studiefinanciering: achterstallige schuld van de verplichte terugbetaling ^{art. 299a Fw}.

Toelichting schone lei

Nadat de schone lei is toegekend, zijn alle (rechts)vorderingen die onder de werking van de Wsnp vallen niet langer afdwingbaar. Deze vorderingen worden voortaan aangemerkt als een natuurlijke verbintenis ^{art. 6:3 lid 2a Bw}.

De schone lei geldt ook voor schulden die niet zijn opgekomen in het traject, en ook voor schulden die niet geverifieerd zijn.

BES- en ABC-eilanden

Een Nederlands vonnis, zoals de schone lei, geldt in héél het koninkrijk; ook op de BES- en ABC-eilanden. Zie kennisbank: De Nederlandse schone lei geldt in alle gebiedsdelen van het Koninkrijk.

EU-schulden

De schone lei geldt ook voor buitenlandse schulden, en dient te worden gerespecteerd in de EU o.g.v. de Europese Insolventieverordening (IVO). Zie kennisbank: Het effect van een Nederlandse schuldsaneringsregeling in het buitenland.

Basiskennis Msnp

Taak van gemeente o.g.v. Wet gemeentelijke schuldhulpverlening.

Verbod op schuldbemiddeling art. 47 Wck, tenzij partij art. 48b, c, d Wck.

Uitgezonderd zijn o.a.:

• Gemeenten, gemeentelijke kredietbanken, of gemandateerd door…;
• Advocaten, curatoren, Wsnp-bewindvoerders, beschermingsbewindvoerders, enz.

Rechtsbijstand Msnp

Zie kenniswijzer zaakcode O033.

O.a. plan van aanpak (PvA) is vatbaar voor bezwaar en komt in aanmerking voor rechtsbijstand. Zie Kenniswijzer: Bezwaar plan van aanpak Wgs door gemeente en achtergrondinformatie.

Finale kwijting

In de Msnp wordt aan schuldeisers een ‘aanbod’ voorgelegd. Het aanbod is een overeenkomst die o.a. een finale kwijtingsbepaling bevat. (Er is dus geen sprake van een schone lei.)

De NVVK duidt finale kwijting als volgt, zie NVVK definities:

Regeling toevoeging bewindvoerders Wsnp III (Rtw)

Nieuwe regeling i.h.k.v. de Wrb, inwerkingtreding per 1 november 2024.

Samengevat: Wsnp-bewindvoerders leveren rechtsbijstand bij het verzoek tot toepassing van een (of meerdere) dwangakkoord(en) en/of toepassing Wsnp. Zij ontvangen hiervoor een toevoeging. Schuldenaar betaalt alleen eigen bijdrage.

Rtw vervangt arrangement en pilot. Zie ook toelichting.

Rechtwijzer.nl/schulden: Regeling toevoeging bewindvoerders Wsnp III.