Herberekenen van het Vtlb

Per januari 2023 is het wettelijk minimumloon met ruim 10% verhoogd en ook zijn de bedragen van de toeslagen flink verhoogd. Deze maatregelen heeft het kabinet genomen om de koopkracht van burgers te vergroten. Een hoger minimumloon leidt tot hogere bijstandsnormen en daarmee zijn er ook gevolgen voor de beslagvrije voet en het vrij te laten bedrag.

Om te kunnen profiteren van deze koopkrachtmaatregelen moeten de beslagvrije voet en het vtlb wel herberekend worden. Daarom heeft Recofa besloten dat er voor 1 maart 2023 een nieuwe vtlb-berekening moet liggen, aan de hand van de nieuwe inkomensgegevens, de nieuwe toeslagbedragen en gewijzigde kosten. Ook in minnelijke trajecten wordt het vtlb herberekend. Vanwege de grote aantallen dossiers is hier de uiterste termijn van herberekening op 31 mei 2023 gesteld. Samen met de Nvvk kunnen we, dankzij vragen en opmerkingen aan onze helpdesk en in de Nvvk-community, de eerste conclusies trekken wat de herberekening heeft opgeleverd.

Eerste conclusies

In het algemeen zien we dat het besteedbaar inkomen (vtlb plus de toeslagen) van sanieten hoger uitvalt. Daarnaast zien we dat er dankzij de gestegen inkomens vaak een hogere afdracht aan de boedelrekening mogelijk is. Een aantal nuances bij deze conclusies is daarbij wel op zijn plaats, als we kijken naar de verschillende inkomensgroepen.

Groep 1

Sanieten met een minimuminkomen op of rond bijstandsniveau (beslagvrije voet is 95% van de bijstandsnorm, geen compensatiekop) profiteren maximaal van de hogere beslagvrije voet en de hogere toeslagen. Hun besteedbaar inkomen is toegenomen, de afdracht is ook enigszins gestegen.

Groep 2

Hier zijn de conclusies wisselend, mede omdat mensen in deze groep niet allemaal een loonstijging van 10% hebben gekregen. Wel ontvangt men in het algemeen een hoger bedrag aan toeslagen. De aanvullende compensatiekop boven op de “basis” beslagvrije voet kan in deze situaties lager uitvallen. Immers, de compensatiekop compenseert voor het gedeelte dat men niet aan toeslagen ontvangt. In die gevallen kan het Vtlb ook lager uitvallen, en dat leidt in sommige gevallen tot teleurstelling (“mijn vtlb is niet hoger geworden”). Kijk in die gevallen dan naar het besteedbaar inkomen (vtlb plus toeslagen), dit is in de meeste situaties wel gestegen. Daarnaast horen we dat ook de afdracht aan schuldeisers is gestegen.

Groep 3

Allereerst valt op dat er minder sanieten in deze groep vallen, omdat de inkomensgrenzen voor deze groep zijn gestegen van € 42.000,- naar ruim € 50.000,-. Iedereen met een inkomen tot dit laatstgenoemde bedrag valt nu in groep 2. Deze groep heeft in principe recht op gedeeltelijke zorg- en huurtoeslag en heeft hierdoor een lagere compensatiekop dan voorheen.

Voor de mensen die nog steeds in groep 3 vallen is de volledige compensatiekop hoger geworden en dat leidt tot een hogere beslagvrije voet van € 170,- tot € 235,- per maand, afhankelijk van de leefsituatie. Afhankelijk van de stijging van het inkomen is de afdracht soms ook flink hoger.

Komt dit overeen met uw ervaringen? Wij horen graag van u als er sterk afwijkende en slecht uitlegbare uitkomsten uit de herberekening komen.

Opvallend in de Vtlb-uitdraai

Verder krijgen we aan onze telefonische helpdesk relatief veel vragen over de normpremie bijstandsinkomen, te zien op pagina 3 van de Vtlb-uitdraai:

De vraag luidt doorgaans: “klopt dat bedrag van € 3,- wel?”. Het antwoord is ja, en de toelichting is als volgt.

De normpremie bijstandsinkomen wordt berekend door de standaard jaarpremie te verminderen met de maximale zorgtoeslag. Dan resteert het bedrag dat men geacht wordt uit de bijstandsuitkering te kunnen voldoen.

De standaard jaarpremie per 1-1-2023 is door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid becijferd op € 1.889, dus afgerond € 157,- per maand. Omdat in 2023 de zorgtoeslag fors is gestegen – tot een maximum bedrag van € 154,- per maand – komt de normpremie daarom nu op (slechts) € 3,- uit.